لجستیک در متاورس یکی از موضوعاتی بوده که در حال حاضر ذهن‌های زیادی را به خود مشغول ساخته است و بسیاری از کارشناسان حوزه لجستیک، مشتاق هستند بدانند که وضعیت این صنعت در واقعیت مجازی چگونه خواهد بود. همان‌طور که می‌دانید، سرعت رشد فناوری به‌ویژه در بستر اینترنت در سال‌های گذشته به‌اندازه‌ای بوده است که تصور بازگشت به دوران پیش از آن، قابل‌باور نیست.
تا آنجا که با ورود مفهومی به نام متاورس، باید بپذیریم که دنیای واقعی و مجازی عملاً با یکدیگر ادغام خواهد شد که این مسئله بسیار هیجان‌انگیز و در مواردی نیز نگران‌کننده است. زیرا اینکه چنین فضایی تا چه اندازه بر جهان کنونی و وضعیت زندگی ما اثرگذار خواهد بود، موضوعی است که اطلاع دقیق و کاملی از آن در دست نداریم. اما به‌طورکلی و با توجه به تعاریف و داده‌هایی که از این فضا موجود است؛ می‌توانیم تا حدود زیادی آینده بسیاری از صنایع به‌ویژه حوزه لجستیک در متاورس را پیش‌بینی کنیم.
تعریف متاورس یا دنیای مجازی
پیش از بررسی موضوع لجستیک و چگونگی آن در فضای متاورس، بهتر است یک آشنایی کلی از این فضا و نقش آن در آینده، داشته باشیم. در تعریف مفهوم متاورس (Metavars) این‌طور گفته میشود که فضای دیجیتالی بزرگ و بسیار فراتر از جهانی است که در آن زندگی می‌کنیم. این تعریف در لغت متاورس نیز کاملاً مشخص است که با ادغام دو عبارت meta و universe یک فرا جهان را متصور میشود که هیچ نوع محدودیت زمانی و مکانی در آن وجود ندارد.
جهانی سه‌بعدی با شرایط خاص و فراتر از آنچه تاکنون تجربه کرده‌ایم که توسط هوش مصنوعی و در محیط‌هایی مجازی، قابل‌دستیابی خواهد بود. درواقع مرز میان دنیای واقعی و دیجیتال در متاورس کمرنگ میشود و میتوان در این فضا تعاملات گسترده تجاری حتی در حوزه لجستیک و حمل نقل داشت.
لجستیک در متاورس چگونه خواهد بود؟
با توجه به تعریف فوق، متاورس را یک نسخه مجازی از جهانی دانستیم که با آن در ارتباط هستیم که زمینه انجام طیف وسیعی از تعاملات در آن وجود دارد. به‌طوری‌که با سرمایه‌گذاری در متاورس میتوان شکل جدیدی از روابط را در بخش‌های مختلف تجاری، سیاسی و یا اجتماعی تجربه کرد. اگرچه تمام آنچه تاکنون به آن اشاره شد در حد گمان و پیش‌بینی است؛ اما از شواهد و اطلاعات این‌طور برداشت میشود که با بهرهگیری از هوش مصنوعی، امکان استفاده از خدمات لجستیک در فضای متاورس نیز وجود دارد و میتوان تعاملات میان تأمین‌کنندگان و مشتریان را نیز مدیریت نمود. درواقع این فضا یک مسیر مبادلاتی پیشرفته برای دسترسی مشتریان به محصولات موردنیاز خود در دنیای مجازی به شمار می‌آید.
لجستیک در متاورس در حوزه‌های وسیع و پیچیده‌ای قابل‌استفاده خواهد بود اما به‌عنوان‌مثال، در صورت تصمیم برای خرید یک محصول، این امکان وجود دارد که آن‌ها را به‌صورت پیش‌فرض، امتحان کرده و پس از اطمینان از انتخاب خود، سفارشتان را نهایی کنید.
نتایج و اثرات متاورس بر لجستیک
مرور و بررسی موارد زیر نشان می‌دهد که تأثیر متاورس و واقعیت مجازی بر خدمات لجستیک تا چه اندازه است:
-
سهولت در تأمین تدارکات
پیش از مطرحشدن موضوع لجستیک در متاورس تلاشهای زیادی برای استفاده از جدیدترین فناوریهای دیجیتال در راستای کاهش هزینهها و بهبود خدمات در زنجیره تأمین، صورت پذیرفته است که از آن باعنوان لجستیک هوشمند یاد میشود. البته در کنار بهرهگیری از ابزارهای دیجیتال و هوش مصنوعی، برخی مراحل هنوز هم به شکل فیزیکی انجام میشوند. اما در آینده و با توجه به دسترسی بیشتر به متاورس، میتوان انتظار داشت که از این فضا برای تأمین تدارکات و تسهیل انجام آن در صنعت لجستیک نیز بهره برده شود.
-
افزایش خلاقیت در طراحی و تولید
در راستای تحولات ناشی از متاورس و ایجاد یک فضای سه‌بعدی، میتوان کلیه خدمات و محصولات را به‌صورت مجازی شبیه‌سازی نمود. این امکان برای نوآوری در طراحی و تولید نیز سودمند بوده و علاوه بر تولیدکنندگان، مورد استقبال مصرف‌کنندگان و مشتریان نیز می‌باشد. درواقع لجستیک در متاورس به تسریع روند تولید و کاهش هزینه‌های تولید و توزیع کمک زیادی می‌کند.
-
بهبود سرعت تولید و توسعه
تلفیق زنجیره تأمین با متاورس در افزایش زمینههای تعامل و همچنین تجزیهوتحلیل بازخوردها تأثیر بسزایی دارد. چراکه اشتراکگذاری ایدههای جدید و اطلاع از نظرات و بازخوردهای مختلف، موجب تسریع فرآیند توسعه و تولید محصولات خواهد شد.
-
اطلاع از مراحل لجستیک
برای بسیاری از افراد و مشتریان، این مسئله همواره مورد سؤال بوده که مراحل لجستیک و یا نحوه تولید کالاها در زنجیره تأمین به چه صورت است! شاید تا پیش از آنکه موضوع لجستیک در متاورس روی زبان‌ها قرار بگیرد، پاسخ به این ابهام، چندان راحت نبود. اما در صورت استفاده از واقعیت مجازی در فرآیند لجستیک، کسب اطلاع از نحوه تولید و توزیع کالاها به‌سادگی امکان‌پذیر خواهد شد.
-
شفافیت در خرید
به همان شکلی که اطلاع از تولید و توزیع محصولات در متاورس، قابل‌بررسی و مشاهده است؛ خرید نیز از شفافیت لازم برخوردار می‌گردد. مثلاً مشتریان یک محصول خاص به‌راحتی می‌توانند برای کاهش هزینه‌های خود، با تولیدکنندگان در تعامل باشند. در این صورت علاوه بر شفاف شدن پروسه خرید، سطح همکاری و ارتباط میان بخش تولید با مصرف‌کننده نیز بهبودیافته و درنتیجه، موجب ارتقا کیفیت کالای ارائه‌شده میشود.
-
انبارداری بهتر
موضوع انبارداری لجستیک در متاورس نیز دارای درجه اهمیت بالایی است. چراکه به‌رغم مجازی بودن خدمات در فضای متاورس، سطح ارتباطات و تعامل میان صاحبان تولید و نیروی انسانی بهبودیافته و این مسئله در کنترل و مدیریت بخش‌های مختلف زنجیره تأمین تأثیر مشهودی دارد. در انبارداری و یا حتی یافتن بهترین مکان به همین منظور، متاورس می‌تواند کمک مؤثری باشد. به‌طوری‌که ارتباطات مدیر و کارکنان در بخش انبار، بهینه‌تر و با تعاملات بیشتری همراه خواهد بود.
شرکت‌های پیشرو در توسعه متاورس
با مطرحشدن بحث متاورس، شرکت‌های زیادی سرمایه و تمرکز خود را روی ایجاد چنین فضایی صرف نموده‌اند. چراکه آن‌ها معتقدند متاورس خیلی زودتر از آنچه تصور می‌کنید جای خود را در زندگی ما باز خواهد کرد. کمپانی‌های مطرحی که با سرمایه‌گذاری روی این پروژه، مسیر لجستیک در متاورس را هموارتر خواهند کرد، عبارتنداز:
-
متا یا فیس‌بوک سابق
کمپانی متا که تا همین چند وقت اخیر با نام فیس‌بوک فعالیت می‌کرد را میتوان از نام‌های پیشرو و مهم در امر توسعه متاورس دانست. این شرکت سرمایه اصلی خود را روی ساخت ابررایانه‌ای صرف نموده که هدف آن، تأمین انرژی متاورس است.
-
انویدیا
انویدیا که درزمینه تولید چیپ‌های گرافیکی و به‌تازگی نیز ساخت میکروچیپ‌هایی در حوزه هوش مصنوعی فعالیت دارد، یکی دیگر از غول‌های شناخته‌شده‌ای است که از فضای متاورس حمایت می‌کند. البته این شرکت به‌واسطه بهرهگیری از جدیدترین و پیشرفته‌ترین فناوری‌ها در تولیدات خود نیز شناخته‌شده است که می‌تواند از سرمایه‌گذاران لجستیک در متاورس نیز باشد.
-
مایکروسافت
مایکروسافت هم از شرکت‌های شناخته‌شده در امر ساخت و توسعه متاورس است که قصد تولید پلن‌های کاربردی در متاورس را دارد. البته تمرکز مایکروسافت بیشتر بر روی فعالیت گیمرها و ایجاد محیطی امن برای آن‌ها است اما در کل می‌تواند یکی از تأمین‌کنندگان زنجیره تأمین و سایر فعالیت‌های تجاری در این بستر باشد.
-
اسنپ‌چت
استپ چت نیز یکی دیگر از حامیان فضای متاورس است که این شرکت در زمینه ایجاد فضای واقعیت افزوده و ساخت فیلتر آواتار، شهرت و محبوبیت زیادی دارد. اما هدف اسنپ چت از سرمایه‌گذاری روی متاورس در راستای ایجاد شخصیت‌های مجازی و به‌روزرسانی آن‌ها است.
علاوه بر اسامی فوق که در توسعه متاورس و سرمایه‌گذاری روی آینده این فضا، جایگاه ویژه‌ای دارند، شرکت‌های دیگری مانند اپل، گوگل، دسنترالند، کمپامی سازنده نرم‌افزار یونیتی و روبلوکس در بحث لجستیک در متاورس نیز می‌توانند نقش اثرگذاری داشته باشند.
