دلایل استفاده از (First Mile Delivery) و ( Last Mile Delivery) در کسب‌وکار آنلاین

کاربرد (First Mile Delivery) و ( Last Mile Delivery) در تجارت آنلاین و نقشی که این سرویس‌ها در موفقیت کسب‌وکار‌ها دارند، موضوع مهمی است که در سیستم لجستیک و زنجیره تأمین توجه زیادی به آن می‌شود. در‌واقع این دو اصطلاح را می‌توان راهکار نتیجه‌بخشی برای ارتقاء و بهبود عملکرد شبکه توزیع و انتقال کالا دانست. چرا‌که معمولاً، ارسال سفارشات تولیدی برای تحویل به مشتری، مستلزم طی مسافت‌های طولانی است که پروسه‌ای چندمرحله‌ای و چالش‌برانگیز محسوب می‌شود. از همین‌رو، وجود برخی امکانات و راهکار‌ها در سیستم انتقال باهدف مدیریت بهتر، ضروری به نظر می‌رسد که از آن جمله می‌توان به کاربرد (First Mile Delivery) و ( Last Mile Delivery) در تجارت آنلاین اشاره کرد. با این مقدمه در ادامه به بررسی این دو مفهوم و نقش آن در زنجیره تأمین و لجستیک خواهیم پرداخت. 

بررسی مفهوم first mile delivery

از آنجایی‌ که کسب‌وکار‌های مختلف برای ارسال سفارشات مشتریان خود، شرایط گوناگونی را در نظر می‌گیرند؛ برای مفهوم first mile delivery، تعاریف متفاوتی وجود دارد. به‌عنوان‌مثال؛ این سرویس برای تولیدکنندگان به معنای جابه‌جایی محصول از کارخانه به انبار یا مراکز توزیع بوده اما برای خرده‌فروش، حمل کالا از انبار به محل توزیع است. اما به‌طورکلی در هردوی این موارد،  first mile delivery به‌ عنوان نخستین مرحله از فرآیند تحویل کالا به زنجیره تأمین شناخته می‌شود. 

تعریف سرویس last mile delivery

در ادامه آشنایی با کاربرد (First Mile Delivery) و ( Last Mile Delivery) در تجارت آنلاین به بررسی مفهوم سرویس last mile Delivery خواهیم پرداخت. در‌واقع این مفهوم را می‌توان نقطه مقابل first mile delivery یا اولین مرحله دانست. به این معنی که این مورد به‌عنوان مرحله پایانی فرآیند ارسال کالا شناخته می‌شود. به‌واسطه این مرحله، کارکنان زنجیره تأمین و لجستیک در راستای تحویل سفارشات به مشتریان، فعالیت می‌کنند. به این صورت که انبار‌ها پس از سازمان‌دهی مرسولات، آن‌ها را توسط ناوگان مورد‌نظر به مقصد نهایی و به دست مشتریان می‌رسانند.

رایج‌ترین مشکلات (First Mile Delivery) و ( Last Mile Delivery) 

اساساً کاربرد (First Mile Delivery) و ( Last Mile Delivery) در تجارت آنلاین با چالش‌ها و مشکلات به خصوصی همراه است که برخی از آنها را مورد ارزیابی قرار خواهیم داد:

first mile delivery-1

مهم‌ترین مشکلات موجود در مرحله first mile delivery از قرار زیر است:

لیبلینگ یا برچسب زدنی

لیبلینگ به‌ منظور اطمینان از انجام دقیق فرآیند جابه‌جایی و حمل سفارشات انجام می‌شود و بایستی در این مرحله، روی تمامی کالا‌ها برچسب زده شود. اما برخی کسب‌وکار‌ها از اهمیت این مرحله غافل هستند و گاهأ به‌صورت دستی اقدام به انجام این کار می‌کنند که همین مسئله موجب تداخل و ایجاد مشکلاتی در انبارداری هوشمند می‌شود‌. به‌طوری‌که باعث از دست دادن برخی اطلاعات و بروز مشکلاتی در جمع‌آوری سفارشات و برنامه‌ریزی برای تحویل آن‌ها خواهد شد. در‌واقع برای کاربرد (First Mile Delivery) و ( Last Mile Delivery) در تجارت آنلاین و بهره‌مندی از مزایای آن، بایستی نکات مهم در سیستم لجستیک و زنجیره تأمین، موردتوجه قرار بگیرند.

مدیریت اطلاعات ارسال کالا

نظارت دقیق بر آمار و اطلاعات حمل‌ونقل محصولات و بررسی مواردی مانند تعداد اقلام موجود در یک بسته‌بندی، وزن آن‌ها، اندازه و همچنین مقصد نهایی موضوع بسیار بااهمیتی است. لذا هرگونه خطا یا تصمیم‌گیری نادرست در این مرحله موجب اختلال در مراحل بعدی نیز می‌شود. به‌طوری‌که  last mile delivery و مرحله تحویل نیز تحت تأثیر آن قرار خواهد گرفت. 

بسته‌بندی محصولات

بسته‌بندی سفارشات نیز از دیگر مراحلی است که چالش‌های خاص خود را دارد. به‌طوری‌که، بسته‌بندی نادرست اقلام می‌تواند منجر به مفقودی یا صدمه دیدن کالا‌ها در حین بارگیری و جابه‌جایی گردد. این در حالی است که برخی کسب‌وکار‌ها خود را ملزم به رعایت قواعد بسته‌بندی مرسولات نمی‌کنند و در نتیجه آن، مراحل بعدی تحویل کالا نیز مطابق برنامه پیش نخواهد رفت. 

ترافیک در ناوگان‌ حمل‌ونقل

اگرچه کاربرد (First Mile Delivery) و ( Last Mile Delivery) در تجارت آنلاین و به‌ ویژه برای زنجیره تأمین بسیار بااهمیت است؛ اما ترافیک بالای مراکز لجستیک و ناوگان حمل‌ونقل و همچنین لزوم دریافت مجوز برای برخی محموله‌ها می‌تواند موجب تأخیر در ارسال شود. در‌واقع برنامه‌ریزی جهت تحویل صحیح سفارشات در مرحله first mile deliery، تحت تأثیر چنین چالشی بسیار دشوار است و بایستی به دنبال راهی برای جلوگیری از بروز این مشکل بود. 

تهیه اسناد و مدارک مرسولات

چالش مهم بعدی در اولین مرحله دریافت یا first mile delivery، تهیه اسناد، مجوز‌ها و مدارک مهمی است که برای ارسال برخی محموله‌ها و کالا‌های خاص مورد‌نیاز است. این مسئله ممکن است در مواردی به یک مشکل یا مانع بزرگ برای ارسال به‌موقع کالا و روند first mile delivery تبدیل شود و باید به فکر راهکاری برای آن بود.

last mile delivery-2

با بررسی کاربرد (First Mile Delivery) و ( Last Mile Delivery) در تجارت آنلاین می‌توان دریافت که مرحله پایانی سرویس دریافت کالا نیز با چالش‌های به خصوصی همراه است که اگر‌چه هیچ ارتباطی با مشکلات اولین مرحله دریافت سفارشات ندارد اما بر یکدیگر تأثیر قابل‌ توجهی دارند. به همین منظور این بخش را به ارزیابی چالش‌های last mile delivery اختصاص داده‌ایم:

هزینه‌ها

هزینه‌های بالا در زنجیره تأمین و سیستم لجستیک، ازجمله مسائلی است که در مرحله پایانی، بیشتر به چشم می‌خورد. البته اغلب کسب‌وکار‌ها در حوزه تجارت آنلاین، معمولاً این هزینه را با مشتریان خود حساب می‌کنند؛ اما بااین‌حال بایستی برای هزینه‌های last mile delivery، یک برنامه‌ریزی دقیق داشت. به‌طوری‌که برخی تولیدکنندگان با استفاده از ابزار‌های هوشمند و بهینه‌سازی فرآیند حمل‌ونقل در تلاش برای مدیریت هزینه‌های خود هستند. 

رهگیری سفارشات 

امکان ره‌گیری سفارشات، دیگر کاربرد (First Mile Delivery) و ( Last Mile Delivery) در تجارت آنلاین است. به این صورت که این فرآیند برای فروشندگان در مرحله اول صورت می‌گیرد و مشتریان نیز در مرحله نهایی از آن استفاده می‌کنند. البته این قابلیت در last mile delivery تا حدودی چالش‌برانگیز‌تر بوده و این به دلیل ارتباط بیشتر با مشتری است. 

تحویل سریع 

اگر‌چه تحویل سریع سفارشات، اصلی‌ترین هدف مدیران شرکت‌های لجستیک و زنجیره تأمین است اما بااین‌حال مرحله نهایی یا last mile delivery در مقایسه با اولین مرحله، بیشتر با حمل‌ونقل در ارتباط بوده و همین امر موجب گردیده است که تحویل محموله به یک چالش مهم برای این مرحله تبدیل شود. 

کاربرد (First Mile Delivery) و ( Last Mile Delivery) در تجارت آنلاین

شاید بتوان مهم‌ترین نقش (first mile delivery) و (last mile delivery) را در بهینه‌سازی سیستم لجستیک و زنجیره تأمین به‌واسطه هوشمند کردن فرآیند‌های آن‌ها دانست. به‌طوری‌که با استفاده از آن می‌توان کیفیت برنامه‌ریزی‌های خود را افزایش داد و ضمن سازمان‌دهی امور، نظارت خود را برای هدایت بهتر کلیه مراحل بیشتر کرد. به‌ این‌ ترتیب، چالش‌ها و مشکلات احتمالی در این سیستم نیز برطرف خواهند شد. بنابراین می‌توان اهمیت این دو سرویس را به شرح زیر دانست:

مسیریابی هوشمند 

مسیریابی هوشمند (Smart Routing) یکی از جدید‌ترین امکانات در سیستم توزیع و تأمین کالا است که بهترین و کوتاه‌ترین مسیر را برای ارسال سفارشات تعیین می‌کند. این قابلیت به‌واسطه نرم‌افزار‌های هوشمند قابل‌دستیابی بوده و به مدیریت بهتر تمام امور در سیستم لجستیک کمک زیادی می‌کند. 

اولین حلقه زنجیره تأمین

با توجه به کاربرد (First Mile Delivery) و ( Last Mile Delivery) در تجارت آنلاین می‌توان دریافت که اموری همچون تهیه اسناد و مدارک، برچسب‌زنی، بسته‌بندی و… در اولین حلقه یا مرحله از زنجیره تأمین قرار دارند و به‌ راحتی توسط این سرویس قابل انجام هستند. به‌طوری‌که با حداقل خطا و بالا‌ترین سرعت می‌توان این فرآیند‌ها را مدیریت نمود.

آخرین حلقه زنجیره تأمین

اما اموری که در مرحله last mile delivery انجام می‌شوند، حلقه آخر زنجیره تأمین را تشکیل می‌دهند. بر این اساس اگر هزینه‌ها با استفاده از نرم‌افزار‌های مالی مدیریت گردند و از امکانات هوشمند برای ره‌گیری مسیر سفارشات بهره برده شود می‌توان فرآیند تحویل کالا را سرعت بخشید.