اهمیت کد HS در زمان ترخیص کالا از جنبههای مختلفی قابلبررسی است. بهطوریکه این کد که شامل یک سریال 8 یا 10 رقمی انحصاری است، تعیینکننده جزئیات هر کالای وارداتی بوده و بهواسطه آن میتوان دریافت، که کالاهای موردنظر نیازمند چه مجوزهایی جهت ترخیص و واردات هستند و یا اینکه حق ورودی آنها به چه میزانی است. همچنین با در اختیار داشتن این کد مشخص میشود که آیا این اقلام جزء موارد مجاز بهحساب میآیند و یا اینکه ترخیص آنها با موانع و الزاماتی روبهرو خواهد بود. درهر صورت دریافت کد تعرفه گمرکی کالا موضوعی است که در تجارت خارجی تأکید و توجه زیادی بر آن میشود و تمامی کشورهایی که در سازمان جهانی گمرک عضویت دارند، موظف به پذیرش آن هستند. با این مقدمه کوتاه، در ادامه ضمن معرفی و بیان اهمیت کد HS در زمان ترخیص کالا اطلاعات بیشتری دراینباره ارائه خواهیم نمود.
کد تعرفه گمرکی یا HS چیست؟
همانطور که در ابتدای این مطلب نیز اشاره کردیم، کد HS یک شناسه 8 رقمی است که بر اساس آن، کالاهای تجاری طبق یک سیستم کنترل، شناسایی و طبقهبندی میشوند. اطلاعاتی که بهواسطه این سریال ارائه میگردد، مطابق با سیاستهای اقتصادی و مالیاتی هر کشور و نیز نحوه نرخگذاری و بودجهبندی آنها خواهد بود. این کد درواقع یک استاندارد جهانی برای هماهنگسازی و دستهبندی کالاهایی است که در بازارهای بینالمللی خریدوفروش میشوند و بیانگر جزئیات و مشخصات کلی آنها است. بهاینترتیب شناسایی یک محصول در گمرک باوجود این کد، بسیار ساده و راحت میشود. با این حساب میتوان گفت که عملاً تمام اقلام و کالاها در جهان با قرار گرفتن در این طبقهبندی و توسط کد تعرفه گمرکی قابلشناسایی خواهند بود که این بیانگر اهمیت کد HS در زمان ترخیص کالا میباشد.
بررسی اعداد کد تعرفه گمرکی
بهطورکلی چهار رقم اول از شناسه 8 رقمی کالاها در میان تمام کشورهای عضو سازمان گمرک جهانی، مشترک و یکسان هستند. اما دو عدد بعدی این کد که تعیینکننده دستهبندی و استانداردسازی هر کشور است؛ متفاوت بوده و بیانگر جزئیاتی در راستای قوانین اقتصادی دولتها است. طبقهبندی کالاها بر اساس این کدهای استاندارد در 21 قسمت 98 فصلی صورت میگیرد که در تمامی کشورها ازجمله ایران نیز وجود دارند. بهاینترتیب، تمامی اقلام و محصولاتی که از ویژگیها و شاخصههای یکسانی برخوردارند، در یک گروه قرار میگیرند. این کار بانظم و جزئیات خاصی انجام میشود و همین امر موجب سادهتر شدن روند واردات و صادرات و کاهش امور تشریفاتی گمرک خواهد شد. مضاف بر آن، اهمیت کد HS در زمان ترخیص کالا و سهولت بخشیدن به بررسی آمار و اطلاعات در خصوص تجارت بینالملل نیز کاملاً مشهود است.

سازمان WCO و نقش حمایتی آن از HS
سازمان جهانی گمرک که با نام اختصاری WCO شناخته میشود؛ یک سازمان بینالمللی بوده که واقع در کشور بلژیک است و فعالیت آن در راستای گسترش قراردادهای تجاری میان کشورهای جهان است. ازجمله اصلیترین و مهمترین اقدامات این نهاد بینالمللی میتوان دستهبندی و ارزشگذاری کالاهای تجاری را نام برد. علاوه بر آن، تسهیلاتی که در جریان فعالیتهای گمرکی کشورها ارائه میگردد و همچنین تلاش در جهت حمایت از حق مالکیت و امنیت زنجیره تأمین با مبارزه علیه جعل نیز بخش دیگری از وظایف این سازمان را به تصویر میکشد. نکته شایان توجه اینکه، سازمان گمرک جهانی یا wco با تأکید بر اهمیت کد HS در زمان ترخیص کالا از این سامانه و نقش هماهنگکننده آن حمایت قاطع و همهجانبهای را به عمل میآورد و از کشورهای تابع نیز میخواهد که این سیستم را در فرآیندهای گمرکی و واردات کالا موردتوجه قرار بدهند.
روش دریافت کد تعرفه گمرکی
دریافت کد HS یا کد تعرفه گمرکی کالای وارداتی نیز همانند دریافت مجوز واردات و صادرات، دارای مراحل خاصی است و ضرورت توجه به مراحل اخذ کد hs از آنجایی حائز اهمیت است که بیتوجهی به دریافت این کد بینالمللی، میتواند جریمههای سنگینی را برای تجار و واردکنندگان به همراه داشته باشد.
بهطور معمول، پروسه دریافت کد تعرفه گمرکی کالا، به روشهای مختلفی قابل انجام است. مثلاً این امکان وجود دارد که علاوه بر مراجعه حضوری به دفاتر مربوطه، از طریق کتاب مقررات صادرات و واردات که همهساله در اختیار عموم افراد قرار میگیرد و یا توسط وبسایت ایران کد، با مراحل اخذ این تعرفه گمرکی آشنایی پیدا کنید. با توجه به اهمیت کد HS در زمان ترخیص کالا و لزوم دریافت آن در ادامه بهطور مختصر به بررسی هریک از این روشها خواهیم پرداخت:
مراجعه حضوری
در این روش متقاضی پس از مراجعه به دفتر تعیین تعرفه گمرکی کالای وارداتی، ابتدا فرمهای مخصوص را پر میکند. سپس یک نمونه از کالا به همراه کاتالوگ و بروشورهای مربوط به آن را نیز ارائه نموده و پس از پرداخت هزینه اخذ HS Code و با نظر مشورتی گمرک، شماره بینالمللی کالا را دریافت خواهد کرد.
کتاب قوانین واردات و صادرات
در روش دوم میتوانید کتاب مقررات و قوانین واردات و صادرات را تهیه و پس از یافتن دسته و زیر دسته کالا از HS CODE کالای وارداتی خود، مطلع شوید. دقت داشته باشید که اهمیت کد HS در زمان ترخیص کالا به اندازهای است که هرگونه خطا و اشتباه هرچند سهوی در دریافت و واردکردن این کد میتواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد و گمرک جریمههای خاصی را برای این موضوع در نظر گرفته است.
وبسایت ایران کد
اما دریافت کد تعرفه گمرکی کالای وارداتی به روش اینترنتی نیز امکانپذیر است. برای این کار ابتدا نشانی irancode.ir را در مرورگر جستجو کرده و پس از ورود به سایت، نام کالای موردنظر را در کادر سرچ وارد و کد مربوطه را ثبت کنید.

کاربرد HS Code یا کد تعرفه کالا
کد تعرفه گمرکی کالاهای وارداتی یا HS Code دارای کاربردهای خاصی است که برخی از آنها را در ادامه بر خواهیم شمرد:
- اخذ اطلاعات و جزئیات مربوط به کالای وارداتی در زمان ثبت سفارش
- اطلاع از ویژگیها و مقررات ترخیص کالاهایی با لزوم دریافت مجوز
- آگاهی از تعرفههای گمرکی و سود بازرگانی که با عنوان حق ورودی کالا شناخته میشوند
- دریافت جزئیاتی از الزامات قانونی کالاها و مجاز یا غیرمجاز بودن آنها برای واردات
- بررسی موارد احتیاط و اینکه آیا کالای وارداتی ازنظر بهداشتی خطرناک و نیازمند قرنطینه خواهد بود یا خیر!
- آشنایی با قوانین کشور صادرکننده کالا برای واردات آن به کشور
- تهیه یک جامعه آماری باهدف کسب اطلاعاتی در خصوص تجارت بینالمللی
اهمیت کد HS در زمان ترخیص کالا
در این مقاله بر لزوم دریافت کد تعرفه گمرکی کالا یا (HS) بهعنوان یکی از اقدامات مهم پیش از ثبت سفارش واردات کالا اشاره شد. یکی از نکات و مواردی که دریافت این شناسه گمرکی کالا را اهمیت بیشتری میبخشد؛ سهولت در انجام تشریفات گمرکی و نظارتی است که سازمانهای بینالمللی بر مبادلات کالا دارند. درواقع همانگونه که در بخش قبل نیز اشاره شد، وجود این اعداد سریالی برای دریافت اطلاعاتی دقیق از جزئیات کالا و مجوزهایی که برای ترخیص کالا موردنیاز میباشند و همچنین مجاز یا غیرمجاز بودن واردات برخی اقلام و یا اطلاع از هزینههای ورودی آنها، الزامی خواهد بود. به همین دلیل است که تمرکز و تأکید سازمان گمرک جهانی بر دریافت این کد، بسیار زیاد است.
نحوه ترخیص کالا از گمرک توسط کد HS
دریافت تأییدیه از گمرک جهت ترخیص کالا و اطلاع از تعرفه آن، مستلزم ارائه اسناد و مدارکی برای اثبات مالکیت و همچنین پرداخت هزینههایی بابت تعیین تعرفه خواهد بود. اما اهمیت کد HS در زمان ترخیص کالا اینجا مشخص میشود که افراد با ارائه این کد به همراه مدارک مالکیت و پرداخت هزینههای تعیین تعرفه میتوانند از گمرک استعلام بگیرند و با ارسال نمونه و پیش فاکتور، کالای موردنظر را وارد کنند.