سوشال کامرس یا تجارت اجتماعی از مفاهیم تازه در عرصه تجارت الکترونیک است که آشنایی با آن می‌تواند زمینه‌ساز تحول در کسب‌وکار و درآمدزایی بیشتر باشد و این موضوعی است که در دنیای امروزی، اهمیت بسیار زیادی دارد. چرا‌که در سال‌های اخیر، اینترنت و رسانه‌های دیجیتال، جایگاه ویژه‌ای در زندگی همه مردم دارد. به‌طوری‌که هر فرد، روزانه زمان زیادی را صرف گشت‌وگذار در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی می‌کند. با این تفاسیر، اگر فعالیت تجاری خود را در چنین فضایی راه‌اندازی کنید و گسترش دهید؛ می‌توانید تا حدود زیادی از موفقیت و نتیجه‌بخش بودن آن اطمینان داشته باشید. البته طی این سال‌ها کسب‌وکارهای زیادی در کشورمان با بهره‌گیری از رسانه‌های اجتماعی توانسته‌اند، محصولات و خدمات خود را در بستر اینترنت معرفی نموده و قدم بزرگی در راستای پیشرفت و موفقیت تجارتشان بردارند. این موضوع بیانگر تأثیر چشمگیر مفهوم سوشال کامرس در رسیدن به درآمد‌های بالا است. به همین منظور در این مقاله قصد داریم بیشتر در رابطه با تجارت اجتماعی یا همان سوشال کامرس صحبت کنیم.
تعریف تجارت اجتماعی
سوشال کامرس، روشی استراتژیک است که ورود آن به عرصه دیجیتال مارکتینگ را می‌توان انقلابی بزرگ در دنیای تجارت و کسب‌وکارهای فناوری محور دانست. این واژه تلفیقی از دو مفهوم سوشال مدیا و تجارت الکترونیک است که کلیه مراحل جستجو، تحقیق و انتخاب کالا به‌طور مستقیم در شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های مربوطه، انجام می‌شوند. به عبارتی این روش را می‌توان گونه‌ای از ایکامرس یا تجارت الکترونیک دانست که عرضه خدمات و محصولات از طریق شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های طراحی‌شده به همین منظور، صورت می‌گیرد. در‌واقع با روی کار آمدن سوشال کامرس یا تجارت اجتماعی، اینستاگرام یا فیسبوک به بستری مناسب برای افزایش فروش و سود‌آوری کسب‌وکارهای مختلف مبدل شده‌اند.
نحوه عملکرد تجارت اجتماعی
به‌واسطه تجارت اجتماعی یا Social Commerce فرصتی فراهم گردیده است که کسبوکارها بتوانند کالا‌ها و خدمات خود را به‌صورت یک محتوا در سوشال مدیا به اشتراک گذاشته و آن‌ها را به مشتریان خود نمایش دهند. به‌این‌ترتیب کاربران نیز قادر خواهند بود که ارتباط بهتر و نزدیک‌تری با برند‌ها و کسب‌وکارهای موردنظرشان داشته باشند. البته نکته حائز اهمیت در این رابطه که باید به آن توجه داشت، تفاوت ایکامرس (تجارت الکترونیک) با سوشال کامرس (تجارت اجتماعی) و نوع عملکرد یا زمینه‌های قابل‌استفاده برای انجام آن‌ها است. در‌واقع به‌رغم ارتباط نزدیک میان این دو مفهوم و همپوشانی اهداف آن‌ها برای دسترسی یک برند به مشتری و خرید بیشتر، باید گفت که ایکامرس همان وب‌سایتی است که کسبوکارها برای فروش محصولات خود راه‌اندازی کرده‌اند. درحالی‌که استراتژی سوشال کامرس، مختص شبکه‌های اجتماعی بوده که در مقایسه با وب‌سایت‌های فروشگاهی از نرخ تبدیل و فروش بیشتری نیز برخوردار است.
تفاوت تجارت الکترونیک و تجارت اجتماعی
در ادامه این مقاله بد نیست برای درک بهتر ایکامرس و سوشال کامرس، یک مقایسه کلی از این دو مفهوم داشته باشیم و تفاوت‌های میان آن‌ها را مورد ارزیابی قرار بدهیم. بر این اساس می‌توان گفت که تجربه خرید از فروشگاه‌های اینترنتی که می‌تواند وب‌سایت و یا اپلیکیشن فروش برخی کسبوکارها باشد، در دسته‌بندی ایکامرس یا تجارت الکترونیک قرار می‌گیرد. اما همان‌طور که پیش‌تر نیز گفته شد، سوشال کامرس به ایجاد شرایطی برای خرید کاربران در شبکه‌های اجتماعی اشاره دارد. از طرفی در تجارت الکترونیک از راه‌های مختلف تلاش می‌شود که مشتری جذب بازار فروش آنلاین شوند که این امکان تنها با ایجاد زیرساخت‌های لازم و طراحی وب‌سایت و اپلیکیشن، میسر می‌گردد. اما در تجارت اجتماعی یا سوشال کامرس، کاربر تنها کافیست حین استفاده از شبکه اجتماعی و از طریق صفحه شخصی، اقدام به خرید محصول موردنظر خود نماید.
مزایای سوشال کامرس
در ادامه به بررسی مزایا و ویژگی‌های ممتاز فرآیند خریدوفروش در social commerce خواهیم پرداخت:
-
افزایش تعداد خریداران
روند رو به رشد مخاطبان و افزایش تعداد خریداران یکی از مزایای مهمی است که با کمک تجارت اجتماعی قابل‌دستیابی خواهد بود. فعالیت جدی و مداوم کاربران در رسانه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، تلگرام، فیسبوک و غیره، نشان‌دهنده حضور ثابت آن‌ها در این فضا است که این بهترین فرصت برای استفاده کسبوکارها است. در‌واقع سوشال کامرس یک عامل کمک‌کننده یا زمینه‌ساز برای حرکت روبه‌جلوی فعالیت‌های تجاری به‌حساب می‌آید. هرچند رسیدن به این هدف و جلب مشتریان و فروش بیشتر، مستلزم صرف وقت و تولید محتوای جذاب و مخاطب پسند نیز هست.
-
پیشرفت و توسعه سریع کسبوکارها
توسعه کسب‌وکار و پیشرفت چشمگیر آن ظرف مدت‌زمان کوتاه، یکی دیگر از مزیت‌های فعالیت در عرصه تجارت اجتماعی است. براساس تحقیقات به‌عمل‌آمده در این راستا، هر فرد به‌طور متوسط روزانه چیزی در حدود 30 دقیقه از وقت خود را صرف شبکه‌های اجتماعی و فعالیت در رسانه‌های مربوطه می‌کند. این مدت‌زمان می‌تواند برای بازاریابی فروشگاه‌های آنلاین و تبلیغ خدمات و کالای آن‌ها از طریق انتشار محتوا کافی و مناسب باشد. به‌طوری‌که تنها با جذب درصدی از این افراد، درآمدزایی بالا و پیشرفت کسب‌وکار موردنظر، امکان‌پذیر خواهد بود.
-
برندسازی و افزایش فروش
مزایای سوشال کامرس را نمی‌توان محدود به جذب مخاطب بیشتر و توسعه تجارت دانست. بلکه در سطوح بالاتر این امکان وجود دارد که کسب‌وکار خود را از طریق برندسازی به شکلی حرفه‌ای و ماندگار تبدیل نمایید. در‌واقع دو مزیتی که پیش‌ازاین برشمردیم، از طریق برندسازی به‌راحتی قابل‌دستیابی خواهند بود. چرا‌که پیشرفت کسب‌وکارتان پس از تبدیل آن به یک برند مطرح و معتبر، چندین برابر می‌شود و تعداد کاربرانی که جذب می‌کنید نیز طی مدت‌زمان اندکی، افزایش قابل‌توجهی خواهند داشت. از طرفی، طبق پژوهش‌های به‌عمل‌آمده، احتمال خرید مخاطبان از برند‌های شناخته‌شده نیز بیشتر از کسب‌وکارهای ناشناخته و نوپا است.
-
ارتقاء رتبه سایت در گوگل
در بخش‌های قبل نیز اشاره شد که سوشال کامرس و ایکامرس اگرچه با یکدیگر متفاوت هستند، اما در مواردی، عملکرد آن‌ها در راستای یکدیگر و باهدف افزایش فروش فعالیت تجاری مربوطه خواهد بود. به‌عنوان‌مثال، کمک به ارتقاء جایگاه وب‌سایت فروشگاهی یک مجموعه و بهبود ترافیک آن، یکی از مزایایی است که از طریق افزایش فعالیت در رسانه‌های اجتماعی قابل‌دستیابی خواهد بود. به این صورت که با افزایش مراجعه کاربران به صفحات این کسبوکارها در شبکه‌های اجتماعی، می‌توان آن‌ها را برای مراجعه به سایت و خرید محصول از این طریق، هدایت و تشویق نمود.
مثلاً با انتشار لینک محصولات در استوری یا کپشن پست‌ها، مشاهده، انتخاب و خرید اقلام موردنظر مشتریان، ساده‌تر می‌شود. از طرفی کاهش قیمت‌های سایت و اعمال تخفیفات ویژه نیز روش دیگری است که مخاطبان را برای بازدید از سایت ترغیب می‌کند. این کار موجب افزایش تعداد مراجعینی می‌شود که از طریق سوشال کامرس به وب‌سایت شما جذب می‌گردند. به‌این‌ترتیب گوگل با تشخیص اینکه محتوای شما، بااهمیت است؛ رتبه وب‌سایتتان را در فهرست جستجوی مخاطبان بهبود می‌بخشد.
-
افزایش احتمال خرید کاربران
افزایش احتمال تبدیل مخاطبان بالقوه به مشتریان واقعی یا بالفعل، یکی دیگر از مزایای تجارت اجتماعی محسوب می‌شود. بنابراین درصورتی‌که از صاحبان کسب‌وکارهایی هستید که به امید توسعه و فروش بیشتر تلاش می‌کنید، توصیه می‌شود که از رسانه‌های اجتماعی بهره بیشتری ببرید تا درصد فروش خود را افزایش دهید و افرادی ببش‌تری را با برند و کسب‌وکار خود آشنا کنید.
-
تسهیل و تسریع فرآیند خرید
درصورتی‌که از تجارت اجتماعی به شکل صحیح و مناسب بهره برده شود، پروسه خرید نیز برای کاربران ساده و راحت خواهد شد. چرا‌که کاربر قادر به مشاهده و بررسی دقیق محصول موردنظر بوده و می‌تواند اطلاعات کامل و جامعی را به دست آورد. بنابراین، فرآیند خرید نیز سریع‌تر پیش می‌رود.
-
شناسایی بهتر بازار هدف
اما مزیت دیگر سوشال کامرس که در پایان این مقاله می‌توان به آن اشاره داشت، شناسایی بهتر بازار هدف و مخاطبانی است که احتمال تبدیل آن‌ها به مشتریان دائمی بیشتر است. پلتفرم‌هایی که امروزه برای استفاده از شبکه اجتماعی طرح‌ریزی شده‌اند، دارای ابزار‌های مختلفی جهت آنالیز مخاطبان هستند. به‌طوری‌که اطلاعات مناسب و دقیقی از مخاطبان هدف را در اختیار کسب‌وکارهای آنلاین قرار می‌دهند. البته این در صورتی است که محتوای تولید شده در راستای خصوصیات و نیاز‌های مخاطبان باشد. به‌این‌ترتیب در کوتاه‌ترین زمان، مشتریان زیادی به سمت کسب‌وکار موردنظر گرایش پیدا می‌کنند.
